Mitãnguéra ha’e umi hasyvéva dengue-gui
19 de febrero de 2024
Asunción, Agencia IP.- Mbohapy arapokõindy ohasávape, hetave 6.400 tapicha ojekuaa oguerekoha dengue. Mitãnguéra umi hasyvéva dengue-gui. 16% opytáva tasyópe ha’e umi orekóva 5 ha 9 ary.
Pe marandu pyahu Dirección General de Vigilancia de la Salud omondóva kuri, he’i mbohapy arapokõindy ohasávape ojehecha 58.737 hasýva tetã pukuképe. Ko’ãva ryepýpe, 6.460 ha’e dengue-gui.
88% ko’ã káso ha’e pe serotipo oĩvéva ñane retãme, ha’éva DENV-2.
Ko marandu he’i 89% ko’ã káso dengue rehegua oiko tetãvore Central, Itapúa, Paraguarí, Cordillera, Alto Paraná, Caaguazú ha Guairá, ha táva Paraguaýpe.
Umi tetãvore ohupíva ikáso kuéra ha’e Cordillera, Guairá ha Amambay.
Avei, mbohapy arapokõindy ohasávape, ojehecha irundy káso chikungunya oikóva tetãvore Alto Paraná-pe (2) ha Guairápe (2).
Umi opyta va’erã tasyópe
Mbohapy arapokõindy ohasávape umi opyta va’erã tasyópe ha’e 1.019 oguerekóva dengue. Ko’ãgui, 39 oike unidad de cuidados intensivos (UCI)-pe. 71% ko’ãva ryepýpe ha’e tetãvore Central-gui ha Paraguaýgui.
Umi hasyvéva dengue-gui ha’e mitãnguéra oguerekóva 5 ary guive 9 ary peve. Upéi ha’e umi orekóva 10 ary guive 14 ary peve.
Avei, dengue mba’asýgui omano 39 tapicha.
Reguereko ramo akãnundu, akã, tesa rapykuéri térã rete rasy, eho arã pya’e tasyópe. Avei, ejesarekove tye rasy, py’ajere, térã oke hetaiterei, ha tuguy.
Ani hag̃ua ñati’ũ oisu’u ndéve, tekotevẽterei ojeporu repelente ha mosquitero, oñemoĩ malla/red metálica okẽ ha ovetãpe, ha ojeporu ao manga puku.
Oĩ ambue mba’e ikatu ojejapo umi ñati’ũ oĩ sa’ive:
- Ani reheja upérupi umi mba’e ikatu ombyaty y.
- Emombo umi mba’e ndojeipurumo’ãvéima, ikatúva ha’e láta, botella, tapita ha ambue.
- Emoĩ techoguýpe umi mba’e ndojeikatúva oñemombo (aparato doméstico kuéra, neumático umia)
- Reipuru yvyku’i hyku umi florero-pe, ani emoĩ y hyepýpe.
- Emopotĩ umi canaleta kuéra.
- Emoĩ cloro umi piscina-pe.
- Emo’ã umi mba’yru oñembyatýva y oje’u hag̃ua.
- Ehecha ani oñembyaty y umi yvyrarakã yvyramátape.
- Emaña ndaipóripa y oñembyatýva umi plato-pe maceta.
- Emopotĩ mba’eryru mymba kuérare (eipuru cepillo ha havõ) guerova ramo pe y.
